Artykuł opracowany 27.02.2024
Rodzice mogą posiadać wiele dzieci, które kwalifikują się na
tzw. ulgę na dzieci w podatku PIT. Z biegiem lat dzieci dorastają i zaczynają
samodzielne dorosłe życie. W efekcie w którymś momencie kwalifikować do ulgi na
dzieci może się już tylko jedno z dzieci, a pozostałe starsze mogą już nie
spełniać warunków uprawniających rodziców do skorzystania z ulgi. Powstaje
wątpliwość czy korzystając z ulgi na jedno dziecko, w sytuacji, gdy ma się tych
dzieci więcej, ale z różnych powodów nie kwalifikują się one na ulgę, to czy do
rodziców ma zastosowanie łączny limit dochodów 112 000 zł. Organy
podatkowe zajmują w tym zakresie niekorzystne stanowisko, że do takich rodziców
mających wiele dzieci, ale z których tylko jedno kwalifikuje się na ulgę na
dzieci, ma zastosowanie łączny limit dochodów 112 000 zł.
Poniżej przedstawiono dwie wybrane niekorzystne interpretacje
organów podatkowym w tym temacie.
"Wnioskodawca jest osoba fizyczną. W 2013 r. uzyskał
dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę oraz z tytułu emerytury. Jego dochód
pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne wyniósł 76 090 zł 69 gr.
Wnioskodawca rozliczył się indywidualnie. Przez cały 2013 r. pozostawał w
związku małżeńskim. Jego żona uzyskała dochód ze stosunku pracy, który po
odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne wyniósł 38 309 zł 40 gr. Łączny
dochód małżonków po odliczeniach wyniósł 114 400 zł 09 gr.
Małżonka Wnioskodawcy dochód za 2013 r. rozliczała indywidualnie - bez
odliczenia ulgi na dzieci. Małżonkowie
przez 2013 r. sprawowali władzę rodzicielską
nad dwójką studiujących dzieci - synem i córką. Syn
Wnioskodawcy w 2013 r. uzyskał dochód z tytułu umowy zlecenia w wysokości
przekraczającej 3 089 zł. Córka nie przekroczyła ww. limitowanej kwoty. (...)
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy,
że ograniczenie zastosowania ulgi prorodzinnej polegające na
wprowadzeniu limitu dochodów, stosownie do art. 27f ust. 2 pkt
1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje rodziców
posiadających jedno dziecko. Przy czym przy określaniu na potrzeby ulgi
prorodzinnej liczby dzieci (niezależnie od liczby posiadanych dzieci) należy
brać pod uwagę - ze wszystkimi tego konsekwencjami wynikającymi z ww. przepisów
ustawy - tylko te dzieci, które spełniają wyżej określone kryteria, tj.
dzieci małoletnie, w stosunku do których rodzic dysponuje prawem wykonywania
władzy rodzicielskiej oraz wymienione w art. 6 ust. 4 pkt 2-3 ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych dzieci pełnoletnie, które rodzic
utrzymuje w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego i które nie
uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27
lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty
zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale
skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.
W świetle zacytowanych wyżej przepisów prawo
do zastosowania ww. odliczenia w przypadku wykonywania władzy rodzicielskiej w
stosunku do córki przysługuje wyłącznie, jeżeli dochody Wnioskodawcy wraz z
małżonką w roku podatkowym 2013, po odliczeniu składek na ubezpieczenie
społeczne nie przekroczyły kwoty 112 000 zł. Jak wynika z opisu stanu
faktycznego dochody Wnioskodawcy i jego małżonki wyniosły łącznie 114 400 zł 09
gr, należy więc uznać, że wystąpiła negatywna przesłanka uniemożliwiająca
zastosowanie odliczenia od podatku kwoty z tytułu wychowywania córki na
podstawie art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych." - Pismo
z dnia 25.03.2015 r., wydane przez: Izba Skarbowa w Łodzi,
IPTPB2/415-673/14-4/AU
"Z opisu stanu faktycznego wniosku wynika, że Zainteresowani
są rodzicami dwójki dzieci wskazanych w zeznaniu
podatkowym za 2018 r. - urodzonych w 1997 r. i 2003 r. Syn
urodzony w 1997 r. zarobił kwotę na własne potrzeby, która uniemożliwiła
Zainteresowanym odliczenie ulgi na dziecko. Syn
uzyskał dochód z umów o pracę w wysokości 861,60 zł i 5098,20 zł. Ponadto w
2018 r. Zainteresowani uzyskali dochód ponad 112 000 zł.
Mając na uwadze powołane uregulowania prawne i przedstawiony
stan faktyczny stwierdzić należy, że skoro starszy syn Zainteresowanych w 2018
r. uzyskał dochód z tytułu pracy w łącznej wysokości przekraczającej kwotę
stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt
1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w
art. 27 ust. 1 (tj. w kwocie przekraczającej 3 089 zł), to nie została
spełniona jedna z przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z omawianej
ulgi.
Wobec powyższego uznać zatem należy, że w
sytuacji gdy Zainteresowani w 2018 r. byli uprawnieni do dokonania odliczeń od
podatku w ramach tzw. ulgi prorodzinnej tylko w stosunku do jednego dziecka
zachodzi konieczność zastosowania limitu dochodów, zawartego w art. 27f
ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji, z uwagi na fakt, że Zainteresowani w 2018 r.
łącznie osiągnęli dochód przekraczający 112 000 zł - nie mogą dokonać
odliczenia od podatku za małoletnie dziecko w ramach ulgi prorodzinnej." - Pismo
z dnia 30.01.2020 r., wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0115-KDIT2-2.4011.404.2019.2.
Podsumowanie
Od podatku na skali podatkowej rodzic/rodzice mogą odliczyć,
tzw. ulgę na dzieci, na każde małoletnie dziecko (art. 27f ust. 1 ustawy PIT).
Ulgę stosuje się odpowiednio do rodziców utrzymujących pełnoletnie dzieci
do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach lub szkolnictwie wyższym w
Polsce oraz w innym państwie (art. 27f ust. 6 w związku z art. 6 ust. 4c pkt 3
ustawy PIT). Jednocześnie do ulgi nie kwalifikują się pełnoletnie dzieci,
jeżeli w danym roku uzyskały przychody w łącznej wysokości przekraczającej
dwunastokrotność kwoty renty socjalnej (w 2023 r. limit ten wynosił 19 061,29
zł) - art. 27f ust. 6 w związku z art. 6 ust. 4e ustawy PIT. Tym samym
przykładowo dorobienie zbyt dużej kwoty przez uczące się dziecko może pozbawić
rodziców ulgi na nie. To jest w praktyce częsta sytuacja. W efekcie, gdy z
dwójki dzieci tylko jedno kwalifikuje się na ulgę to organy podatkowe uznają,
że do takich rodziców ma zastosowanie limit dochodów 112 000 zł (art. 27f ust.
2 pkt 1 lit. a ustawy PIT).
Marcin Szymocha
Doradca podatkowy (nr wpisu 12870)
Zainteresował Cię artykuł i chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź nasze szkolenia podatkowe.
Ps. Zapraszam również na naszego Facebooka oraz do śledzenia naszych aktualności podatkowych, by być na bieżąco.